Bij rugpijn denken veel mensen al snel aan een hernia. Maar wat is een hernia nou eigenlijk precies en wat is het beste beleid?

Wat is een hernia?

Een hernia staat voor veel mensen gelijk aan rugpijn. Bij een hernia kan er inderdaad sprake zijn van rugpijn, maar een hernia kenmerkt zich vooral door de pijn in het been (veelal tot onder de knie). Alhoewel heel veel mensen per jaar wel eens rugklachten ervaren, treft een hernia jaarlijks maar ongeveer 60.000 tot 75.000 Nederlanders. Dit betreft dus maar een heel klein deel van de mensen die jaarlijks rugpijn ervaren.

Een hernia betekent eigenlijk niets meer dan: een uitstulping van weefsel uit een lichaamsholte. De medische term is hernia nuclei pulposi, veelal afgekort als HNP. Hernia’s kunnen zowel voorkomen in de buik(wand) als in de rug. Veruit de meeste hernia’s komen voor in de lage rug, tussen de 4^e (L4) en 5^e (L5) lendenwervel en tussen de 5^e (L5) lendenwervel en eerste wervel van het heiligbeen (S1). Hoger in de rug komen hernia’s minder vaak voor. Wanneer er sprake is van een hernia in de lage rug wordt dit ook wel een lumbale hernia genoemd. Vaak is er hierbij sprake van een uitstulping van de tussenwervelschijf, die zich tussen de botstructuren van de wervels bevindt.

Hoe ontstaat een hernia?

Een hernia komt het meest voor bij mensen tussen het 20^ste en 50^ste levensjaar. Na het 60^ste levensjaar neemt de kans aanzienlijk af. Het is nog niet precies bekend waardoor een hernia ontstaat. Mogelijk dat zware langdurige belasting in een en dezelfde houding en erfelijke factoren een rol spelen, maar onomstotelijk (wetenschappelijk) bewijs ontbreekt.

Symptomen

Zoals eerder genoemd is er bij een hernia sprake van een uitstulping. Als deze uitstulping op een zenuw drukt, kunnen klachten ontstaan. Deze klachten bestaan vaak uit hevige pijn in de rug met uitstraling in de bil, het been en soms zelfs helemaal tot aan de voet. Naast de pijn kan er ook sprake zijn van een doof en/of tintelend gevoel in het been en krachtsverlies. De pijn wordt vaak opgewekt door activiteiten waarbij een bolling van de rug wordt gevraagd en bij drukverhogende activiteiten zoals hoesten, niezen en persen (tijdens de toiletgang). Vaak staan de pijn en klachten in het (verloop van het) been meer op de voorgrond dan in de rug zelf.

Het komt overigens ook vaak voor dat er wel sprake is van een hernia (dus een uitstulping), maar dat deze niet op een zenuw drukt en daarom geen klachten geeft. Dit heeft consequenties voor de waarde van beeldvormende diagnostiek zoals een MRI-scan of een röntgenfoto. Zie ook onwaarheden over een hernia hieronder.

Onwaarheden over een hernia

• Een operatie is altijd noodzakelijk (zie hieronder)
• Beeldvormende diagnostiek zoals een Röntgenfoto, MRI- of CT-scan laten altijd de oorzaak van de pijn zien. Bij veel mensen is er wel iets afwijkends te zien op een foto of scan van de rug, ook bij mensen die nooit pijn in de rug hebben. Afwijkingen op een foto of scan hebben bijna nooit iets te maken met de pijn in de onderrug. Daarnaast hangt de aanpak van uw klachten en hoe snel uw klachten over gaan niet direct samen met wat er op een foto of scan te zien is.
• Een hernia leidt altijd tot forse invaliditeit en beperkingen
• De beste remedie is (bed)rust
• De oorzaak ligt altijd aan een ongeval of door te zwaar te tillen.

Prognose en behandeling

Veel mensen denken bij een hernia al snel aan een operatie. Het blijkt echter dat met de juiste adviezen en eventueel fysiotherapeutische begeleiding bij 75-80% van de mensen met een hernia de klachten binnen 3 maanden geheel verdwijnen. Bij maar een klein deel van de mensen is verwijzing (vanuit de fysiotherapeut) naar de huisarts en/of neuroloog noodzakelijk en urgent:

• Wanneer (ernstige) pijnklachten langer dan 3 maanden aanhouden
• Wanneer er sprake is van uitvalsverschijnselen (van spieren) zoals een klapvoet
• Wanneer er sprake is van problemen rond de ontlasting en blaascontrole
• Wanneer er sprake is van een doof en/of het ontbreken van gevoel in het zitvlak of in de liesregio

 

In veel gevallen kunnen de klachten dus zonder operatieve ingreep verholpen worden. Fysiotherapie neemt hierbij een belangrijke plaats in. De fysiotherapeutische behandeling zal onder andere bestaan uit het geven van passende adviezen en oefeningen zodat het natuurlijke herstel optimaal plaats kan vinden. Bewegen draagt vaak juist bij aan het herstel. Langdurige (bed)rust dient vermeden te worden. Samen met de fysiotherapeut kan er gekeken worden naar tijdelijke aanpassingen in activiteiten en bewegingen en vooral gezocht worden naar datgene wat wel kan!

---

——————————————————————————————————————————

Heeft u rugklachten en twijfelt u of er sprake is van een hernia? Onze specialisten kunnen u middels een gedegen onderzoek snel meer duidelijkheid geven en optimaal begeleiden in de weg naar uw herstel!  U kunt een afspraak maken via onze website, door telefonisch contact op te nemen met onze praktijk (024-3447833) (WhatsApp: 0627165747) of door een berichtje te sturen via de mail info@fysiotherapienijmegen.nl